Geen nieuwe slachtoffers. Daar draait het om bij COSA, een methode voor re-integratie van zedendaders in de samenleving. Vrijwilligers vormen samen met professionals een netwerk rond een zedendader, de COSA-cirkel.

Interesse?

  • Voor informatie over vrijwilliger worden, klik hier
  • Aanmelden als vrijwilliger? Klik hier.
  • Aanmelden als deelnemer of verwijzing door een professional. Stuur een mail.

Onderwerpen

    Algemeen

    COSA staat voor Cirkels voor Ondersteuning, Samenwerking en Aanspreekbaarheid. Dit intensieve begeleidingstraject wordt ingezet bij de re-integratie van zedendaders die onder toezicht staan van de reclassering. Deelname van een zedendader aan COSA is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Zedendaders die na detentie weer terugkeren in de samenleving ondervinden vaak moeilijkheden. De buurt, familie en vrienden accepteren hen vaak niet (meer). Sociaal isolement en eenzaamheid liggen op de loer, dit zijn de grootste risicofactoren voor terugval (recidive) van zedendaders. Met COSA willen we die terugval voorkomen. COSA is er daarom op gericht om sociaal isolement te voorkomen en tegelijkertijd een ‘vinger aan de pols’ te houden om zo risico’s en risicogedrag tijdig te kunnen signaleren.

    Ontstaan en ontwikkeling

    In 1994 nam een dominee in het Canadese stadje Hamilton het initiatief om voor de 41-jarige Charlie, een vrijgekomen zedendader, samen met medeburgers een ‘circle of support’ te vormen. Deze leden van een kerkgenootschap namen zelf de regie in handen. Zij hielpen Charlie op het rechte pad te blijven. Hun aanpak werd de kern van een vernieuwende aanpak voor het voorkomen van recidive van plegers van zedendelicten met als naam COSA (Circles of Support and Accountability). Inmiddels is deze aanpak in tien landen omarmd. In Nederland namen Reclassering Nederland en Avans Hogeschool het initiatief en startten in 2009 de eerste Cirkels voor Ondersteuning, Samenwerking en Aanspreekbaarheid.

    Hoe COSA werkt

    Rond een veroordeelde zedendader (kernlid) wordt een groep van drie tot vijf getrainde vrijwilligers gevormd, dit is in COSA de ‘binnencirkel’. De vrijwilligers hebben in groepsverband en op individuele basis contact met de zedendader. De vrijwilligers voeren gesprekken en ondernemen sociale activiteiten zoals boodschappen doen, wandelen of koffie drinken op een terras.

    Buitencirkel
    Naast de binnencirkel is er binnen COSA de ‘buitencirkel’, die bestaat uit professionals van verschillende organisaties. Er zit altijd een toezichthouder van Reclassering Nederland in de deze buitencirkel. En daarnaast kunnen bijvoorbeeld een wijkagent en of behandelaar er deel van uitmaken. Deze professionals hebben een adviserende en ondersteunende rol bij COSA.

    Cirkelcoördinator
    Een cirkelcoördinator van Reclassering Nederland is aanspreekpunt van zowel de vrijwilligers als de professionals. De cirkelcoördinator evalueert elke drie maanden de voortgang van het COSA traject en voert coachingsgesprekken met de vrijwilligers.

    Risicogedrag
    De vrijwilligers zijn door Reclassering Nederland getraind in het signaleren van risicogedrag. Zijn er signalen dat het niet goed gaat? Dan koppelen de vrijwilligers dit terug aan de cirkelcoördinator. Zo nodig schakelt de cirkelcoördinator de professionals van de buitencirkel in. Denk daarbij aan de wijkagent die een keer op huisbezoek gaat of een behandelaar die dieper ingaat op gesignaleerd risicogedrag.

    Tijdsduur
    Een COSA-cirkel bestaat gemiddeld tweeëneenhalf tot drie jaar. Een cirkel wordt opgeheven als de afgesproken doelen behaald zijn, er vermindering van de recidivekans is en de dader geen ondersteuning meer nodig heeft .

    Voor wie?

    Om in aanmerking te komen voor het reguliere COSA-traject, moet een deelnemer aan specifieke selectiecriteria voldoen.

    • een gemiddeld tot hoog risico hebben om opnieuw in de fout te gaan
    • een steunend netwerk van familie, vrienden en kennissen missen
    • sociaal geïsoleerd zijn
    • vrijwillig willen deelnemen
    • (deels) bekennen en gemotiveerd zijn om delictvrij te leven.
    • bereid zijn om samen te werken met vrijwilligers en relevante informatie over zichzelf te delen.
    • deelnemen of deel hebben genomen aan een behandelprogramma voor seksueel delictplegers
    • niet gediagnosticeerd zijn als psychopaat, agressief zijn of ernstige verslavingsproblemen hebben of vanuit persoonlijkheidsproblematiek niet kunnen profiteren van de methode
    • er moet sprake zijn van een justitieel kader​

    Folders

    COSA folder zedendaders

    COSA folder behandelaars

    COSA folder vrijwilligers

    Aanvullende COSA varianten

    Niet elke zedendader voldoet aan de specifieke selectiecriteria van COSA. Daarom zijn er twee varianten ontwikkeld waardoor meer zedendaders en verdachten gebruik kunnen maken van begeleiding door een getrainde COSA-vrijwilliger, namelijk COSA Light en 1 op 1 begeleiding door een COSA-vrijwilliger.

    COSA Light
    Voor kandidaten die kunnen profiteren van de COSA methodiek, maar niet geheel aan de selectiecriteria  voldoen. Ook voor kandidaten bij wie inzet van minder vrijwilligers beter aansluit bij hun ondersteuningsbehoefte.

    1 op 1 begeleiding door een COSA-Vrijwilliger
    Voor kandidaten die wel behoefte hebben aan ondersteuning bij de verdere re-integratie in de maatschappij, maar niet in aanmerking komen voor COSA en COSA light. Er wordt een COSA-vrijwilliger als maatje ingezet. De vrijwilliger vervult zijn/ haar rol als aanvulling op eventueel betrokken professionals. Net zoals bij COSA en COSA light wordt de vrijwilliger gedurende het traject gecoacht en begeleid door de coördinator.

    Gemotiveerde kandidaten kunnen zichzelf rechtstreeks of via een betrokken professional aanmelden via informatieCOSA@reclassering.nl. De cirkelcoördinator onderzoekt na aanmelding welk aanbod het best aansluit bij de ondersteuningsbehoefte.

    Factsheet

    Klik hier om de algemene COSA-factsheet te downloaden.

    Vragen?

    Voor overige vragen neem contact met ons op via informatieCOSA@reclassering.nl